NHÂN LỰC SỐ LÀ GÌ? CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÓ NĂNG LỰC AI

Nhân lực số là gì và tại sao lại trở thành yếu tố sống còn trong hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp? Khi công nghệ,đặc biệt là AI đang ngày càng thâm nhập sâu vào mọi hoạt động, việc sở hữu một đội ngũ nhân sự biết khai thác, ứng dụng và làm chủ công nghệ trở thành lợi thế cạnh tranh lớn. Trong bài viết này, AI FIRST sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nhân lực số.

1. Nhân lực số là gì?

Trong thời đại chuyển đổi số, nhân lực số không còn là một khái niệm xa lạ đối với các doanh nghiệp đang nỗ lực ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh. Đây chính là lực lượng lao động có khả năng thích ứng, làm chủ và ứng dụng hiệu quả công nghệ số đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu và các nền tảng số – vào công việc hàng ngày.

Nhân lực số không chỉ là những người làm trong lĩnh vực CNTT, mà còn bao gồm nhân sự ở tất cả các bộ phận như marketing, bán hàng, vận hành, tài chính… miễn là họ có đủ năng lực sử dụng công cụ số, phân tích dữ liệu, giao tiếp trên nền tảng số và giải quyết vấn đề bằng tư duy công nghệ.

2. Những thách thức khi phát triển nhân lực số tại doanh nghiệp

Việc chuyển đổi số thành công không thể chỉ dựa vào phần mềm, thiết bị hay hạ tầng công nghệ – yếu tố then chốt vẫn là con người. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều doanh nghiệp hiện nay đang gặp phải không ít rào cản trong quá trình xây dựng và phát triển đội ngũ nhân lực số.

Dưới đây là những thách thức phổ biến mà các doanh nghiệp Việt Nam thường gặp:

• Thiếu hụt nghiêm trọng nhân sự có kỹ năng số: Các bộ phận như marketing, bán hàng hay chăm sóc khách hàng khả năng sử dụng và ứng dụng công nghệ vẫn còn rất hạn chế. Nhiều nhân viên chưa thành thạo các công cụ như ChatGPT, Canva AI, CRM hay phần mềm phân tích dữ liệu khách hàng, khiến doanh nghiệp khó khai thác hiệu quả công nghệ đã đầu tư.

• Tư duy ngại thay đổi: Một trong những rào cản lớn nhất đến từ chính nội bộ doanh nghiệp. Nhiều nhân viên đã quen với cách làm truyền thống và tỏ ra e dè trước sự xuất hiện của các công cụ AI hay phần mềm mới. Tâm lý sợ bị thay thế, sợ học cái mới khiến quá trình triển khai chuyển đổi số bị trì trệ.

• Thiếu kỹ năng khai thác dữ liệu và sử dụng AI: Phần lớn nhân sự chưa có khả năng xử lý, phân tích dữ liệu một cách cơ bản chưa nói đến việc ứng dụng AI vào tối ưu công việc. Các công cụ hỗ trợ như chat GPT, Notion AI, hay chatbot nội bộ thường bị bỏ qua hoặc chỉ sử dụng ở mức sơ khai, khiến doanh nghiệp bỏ lỡ nhiều cơ hội tối ưu hiệu suất.

• Chưa có chiến lược đào tạo bài bản: Doanh nghiệp thường tập trung triển khai phần mềm, mua license, đầu tư hạ tầng… nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng trong việc nâng cao năng lực số cho nhân sự. Không ít nơi chỉ tổ chức vài buổi đào tạo thiếu bài bản hoặc không phân nhóm đào tạo theo chức năng, khiến nhân viên không thể ứng dụng vào công việc thực tế.

3. Tầm quan trọng của nhân lực số trong doanh nghiệp hiện nay

Trong cuộc đua chuyển đổi số, việc sở hữu công nghệ hiện đại chỉ là một nửa của vấn đề – nửa còn lại và cũng là yếu tố quyết định thành công lại nằm ở con người. Cụ thể hơn, chính đội ngũ nhân lực số mới là “bánh răng truyền động” giúp công nghệ thực sự đi vào cuộc sống doanh nghiệp, tạo ra hiệu quả rõ rệt trong kinh doanh, đặc biệt là trong các lĩnh vực như marketing, bán hàng và chăm sóc khách hàng.

Dưới đây là những lý do cho thấy tại sao nhân lực số đang trở thành ưu tiên chiến lược của nhiều doanh nghiệp:

• Tăng năng suất và tối ưu chi phí: Nhân lực số có khả năng sử dụng các công cụ số và nền tảng AI để tự động hóa các quy trình lặp lại, giảm thời gian thao tác thủ công, từ đó tiết kiệm chi phí nhân sự và nâng cao hiệu suất làm việc.

• Thúc đẩy ứng dụng AI trong kinh doanh: Doanh nghiệp có thể đầu tư phần mềm AI hàng trăm triệu đồng, nhưng nếu không có nhân sự biết cách vận hành, điều chỉnh và khai thác hiệu quả, thì AI cũng chỉ là “công nghệ để ngắm”. Ngược lại, nhân lực số là người biến AI trở thành “cánh tay phải” trong marketing automation, chatbot chăm sóc khách hàng, phân tích hành vi tiêu dùng, cá nhân hóa nội dung...

• Ra quyết định dựa trên dữ liệu (data-driven): Khả năng thu thập và phân tích dữ liệu là một trong những kỹ năng cốt lõi của nhân lực số. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác và dựa trên cơ sở khoa học thay vì cảm tính – từ chiến dịch marketing đến chiến lược kinh doanh.

• Linh hoạt và thích nghi nhanh với thay đổi: Thế giới công nghệ thay đổi liên tục, và doanh nghiệp không thể chờ đợi. Nhân lực số với tư duy mở, khả năng học hỏi nhanh, sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng cập nhật công cụ mới, cách làm mới và đón đầu xu hướng mà không bị “chậm chân”..

• Nâng cao trải nghiệm khách hàng: Với sự hỗ trợ của AI và công nghệ, nhân lực số có thể thiết kế hành trình khách hàng cá nhân hóa, chăm sóc theo thời gian thực, và đưa ra đề xuất thông minh, từ đó gia tăng sự hài lòng và giữ chân khách hàng hiệu quả hơn.

4. Ứng dụng của AI trong quản trị và phát triển nhân lực số

Trong hành trình xây dựng đội ngũ nhân lực số, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ công việc mà còn là “trợ lý chiến lược” giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian đào tạo, tối ưu quy trình đánh giá và cá nhân hóa lộ trình phát triển nghề nghiệp cho nhân sự. Dưới đây là những ứng dụng nổi bật của AI trong quản trị và phát triển nguồn nhân lực số:

4.1. AI hỗ trợ đào tạo cá nhân hóa

AI giúp doanh nghiệp xây dựng các chương trình đào tạo linh hoạt, theo sát năng lực và tốc độ tiếp thu của từng nhân viên – điều mà các hình thức đào tạo truyền thống khó đáp ứng được.

• Hệ thống học tập tích hợp AI (như LMS có AI) có thể phân tích năng lực ban đầu, đề xuất khóa học phù hợp, điều chỉnh lộ trình học theo tiến độ thực tế của từng người.

• Chatbot trong giáo dục có thể trở thành “trợ giảng ảo”, giúp nhân viên đặt câu hỏi, luyện tập tình huống thực tế và kiểm tra kiến thức mọi lúc mọi nơi.

• Một số doanh nghiệp còn dùng các công cụ AI để mô phỏng kịch bản sale, tình huống xử lý khách hàng, giúp nhân viên luyện tập kỹ năng qua các phiên hội thoại ảo trước khi áp dụng vào công việc thực tế.

4.2. AI trong đánh giá kỹ năng và hiệu suất

Đánh giá năng lực nhân sự là công việc mang tính chủ quan nếu chỉ dựa vào cảm nhận cá nhân hoặc báo cáo thủ công. Với AI, doanh nghiệp có thể tự động hóa và chuẩn hóa quy trình đánh giá, từ đó đưa ra quyết định nhân sự chính xác và công bằng hơn.

• Các nền tảng HRM tích hợp AI (như Lattice, Gloat, 15Five...) có thể phân tích dữ liệu hành vi làm việc, tiến độ task, độ phản hồi khách hàng, điểm chạm trong quy trình để đánh giá hiệu suất nhân viên theo thời gian thực.

• AI còn hỗ trợ phân tích văn bản phản hồi 360 độ từ đồng nghiệp, cấp trên để đưa ra những báo cáo năng lực toàn diện, hạn chế thiên vị.

• Dựa trên kết quả phân tích, hệ thống có thể gợi ý kỹ năng cần cải thiện, khóa học phù hợp, hoặc lộ trình phát triển cá nhân hóa cho từng vị trí.

4.3. Ứng dụng AI trong tuyển dụng và đánh giá năng lực

Tuyển dụng là bước đầu tiên nhưng cực kỳ quan trọng trong quá trình xây dựng đội ngũ nhân lực số. Với sự hỗ trợ của AI trong tuyển dụng, doanh nghiệp có thể rút ngắn thời gian tuyển dụng, sàng lọc ứng viên chính xác hơn và giảm tối đa sai lệch trong đánh giá.

• Sàng lọc hồ sơ tự động: Các công cụ AI như HireVue, Pymetrics hay Recruitee AI giúp quét hàng trăm CV chỉ trong vài giây, phân tích từ khóa, kinh nghiệm, kỹ năng và mức độ phù hợp với mô tả công việc.

• Đánh giá ứng viên qua video phỏng vấn bằng AI: Nhiều nền tảng có thể phân tích giọng nói, biểu cảm khuôn mặt, cấu trúc câu trả lời để đánh giá độ tự tin, khả năng xử lý tình huống và độ phù hợp với văn hóa doanh nghiệp.

• Trắc nghiệm năng lực bằng AI: Các bài test kỹ năng số, khả năng phân tích dữ liệu hoặc tư duy giải quyết vấn đề có thể được cá nhân hóa bằng AI để đánh giá đúng năng lực ứng viên theo từng vị trí.

4.4. Tự động hóa quản trị nhân sự

Không chỉ hỗ trợ trong tuyển dụng và đào tạo, AI còn có thể giúp doanh nghiệp tự động hóa toàn bộ quy trình quản trị nhân sự, từ chấm công – tính lương đến đánh giá hiệu suất và giữ chân nhân tài.

• Chấm công – quản lý thời gian bằng AI: Các hệ thống tích hợp AI có thể nhận diện khuôn mặt, giọng nói hoặc hành vi làm việc trên phần mềm để chấm công tự động, phát hiện bất thường (ví dụ: check-in giả lập).

• Phân tích rủi ro nghỉ việc: AI có thể dự báo khả năng nghỉ việc của nhân viên dựa vào hành vi làm việc, mức độ tương tác, phản hồi nhân sự, từ đó đưa ra cảnh báo sớm để quản lý có kế hoạch can thiệp.

• Tự động đề xuất lộ trình thăng tiến và phát triển: Dựa trên năng lực, KPI và nhu cầu học tập, AI đề xuất kế hoạch thăng chức, đào tạo tiếp theo cho từng nhân viên.

4.5. AI làm trợ lý công việc cho nhân sự yếu kỹ năng

Một trong những ứng dụng mạnh mẽ nhất của AI chính là khả năng đồng hành cùng nhân viên trong quá trình học hỏi và làm việc thực tế, đặc biệt với những người chưa thành thạo kỹ năng số.

• Với nhân viên marketing mới vào nghề hoặc chưa có kỹ năng viết bài, các công cụ AI như ChatGPT, Notion AI, Jasper AI có thể hỗ trợ viết nháp, gợi ý ý tưởng nội dung, tối ưu SEO – từ đó giúp nhân sự hiểu dần cấu trúc bài viết, ngôn ngữ quảng cáo, cách xây dựng thông điệp.

• Trong phòng sales, AI có thể mô phỏng các kịch bản phản hồi khách hàng, phân tích hành vi mua hàng để nhân viên rèn kỹ năng xử lý tình huống và tư duy khách hàng.

• Với nhân sự vận hành hoặc kế toán, các công cụ AI hỗ trợ làm báo cáo, tổng hợp dữ liệu Excel, Google Sheet sẽ giúp họ tiết kiệm thời gian và làm việc hiệu quả hơn.

4.6. AI giúp cá nhân hóa lộ trình phát triển nghề nghiệp

Mỗi nhân viên đều có năng lực, sở trường và kỳ vọng khác nhau. Trước đây, việc xây dựng lộ trình nghề nghiệp cho từng cá nhân là rất khó – nhưng với AI, việc này trở nên khả thi và hiệu quả hơn bao giờ hết.

• AI có thể phân tích dữ liệu hiệu suất làm việc, mức độ hoàn thành công việc, phản hồi từ cấp trên – cấp dưới, kết quả đào tạo để vẽ ra chân dung năng lực từng người.

• Từ đó, AI sẽ đề xuất các kỹ năng cần bổ sung, chứng chỉ nên học, hoặc vị trí phù hợp tiếp theo trong lộ trình phát triển – ví dụ: từ nhân viên marketing → chuyên viên content AI → trưởng nhóm sáng tạo nội dung.

• Một số hệ thống HR thông minh còn tự động nhắc nhở khi nhân sự có dấu hiệu chững lại, hoặc đề xuất kế hoạch coaching – mentoring phù hợp với từng giai đoạn.

5. Giải pháp phát triển nhân lực số hiệu quả trong doanh nghiệp

Trong bối cảnh chuyển đổi số là xu thế không thể đảo ngược, doanh nghiệp muốn thành công buộc phải xem việc phát triển nhân lực số là chiến lược dài hạn – chứ không phải chỉ là một chiến dịch mang tính phong trào. Dưới đây là những giải pháp trọng tâm giúp doanh nghiệp vừa tối ưu nguồn lực hiện tại, vừa xây dựng đội ngũ sẵn sàng cho tương lai.

5.1. Đào tạo và nâng cao kỹ năng số cho nhân viên hiện tại

Không cần phải “đập đi xây lại”, doanh nghiệp hoàn toàn có thể nâng cấp đội ngũ hiện có thông qua các chương trình đào tạo bài bản và thực tiễn. Quan trọng là cách thiết kế chương trình đào tạo phải gắn với thực tế công việc và dễ áp dụng ngay.

• Tổ chức chương trình đào tạo kỹ năng số đa dạng: Doanh nghiệp có thể kết hợp đào tạo online và offline, chia theo từng nhóm đối tượng (marketing, sales, vận hành...), và lồng ghép thực hành để nhân viên không chỉ hiểu mà còn làm được.

• Tập trung vào kỹ năng nền tảng và công cụ AI ứng dụng: Thay vì dạy quá rộng, hãy ưu tiên đào tạo những công cụ gần gũi với công việc:

• Marketing, content: ChatGPT, Canva AI, Notion AI

• Bán hàng: CRM tích hợp AI, chatbot bán hàng, phân tích dữ liệu khách hàng

• Vận hành: Microsoft Copilot, Google Sheets AI, tự động báo cáo bằng AI

• Khuyến khích tự học với nền tảng mở: Gợi ý nhân viên sử dụng các nền tảng như Coursera, Udemy, Google Skillshop, LinkedIn Learning... kèm theo tài trợ học phí, tạo “giờ học công nghệ” định kỳ trong tuần.

• Giao KPI gắn với việc ứng dụng công nghệ: Không chỉ đào tạo, doanh nghiệp cần thiết lập KPI rõ ràng về việc áp dụng công cụ số và AI vào công việc thực tế – như tạo nội dung bằng AI, tự động hóa một quy trình lặp lại, sử dụng dashboard dữ liệu...

5.2. Tuyển dụng thế hệ nhân sự biết sử dụng AI

Song song với việc nâng cấp đội ngũ hiện tại, doanh nghiệp cần chủ động tuyển chọn nhân sự thế hệ mới, những người đã có tư duy công nghệ và khả năng ứng dụng AI vào công việc. Đây sẽ là lực lượng tiên phong giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian chuyển đổi, đồng thời lan tỏa tinh thần đổi mới tới các bộ phận còn truyền thống.

• Xây dựng tiêu chí tuyển dụng gắn với công nghệ và AI: Trong mô tả công việc (JD), cần bổ sung rõ ràng các yêu cầu liên quan đến kỹ năng số, khả năng sử dụng AI, phân tích dữ liệu, hiểu các công cụ số hiện hành trong ngành. Điều này giúp lọc được ngay từ đầu những ứng viên phù hợp.

• Ưu tiên ứng viên có tư duy học hỏi và linh hoạt với công cụ mới: Công nghệ luôn thay đổi, vì vậy một ứng viên biết cách thích nghi nhanh, sẵn sàng thử nghiệm các nền tảng mới (AI content, chatbot, BI tools...) sẽ là tài sản quý với doanh nghiệp.

• Tổ chức phỏng vấn/thử việc với bài test thực tế có yếu tố công nghệ: Ví dụ, yêu cầu ứng viên marketing xây dựng một bản nháp nội dung bằng ChatGPT, hoặc lên kế hoạch quảng cáo có ứng dụng AI phân tích đối tượng. Với sales, có thể là xử lý tình huống qua mô phỏng chatbot hoặc CRM.

• Tận dụng các nền tảng tuyển dụng chuyên cho nhân sự công nghệ: Ngoài các nền tảng phổ biến như LinkedIn, TopCV, bạn có thể tìm kiếm ứng viên từ các cộng đồng AI Việt Nam, nhóm data analytics hoặc chương trình chuyển đổi số của các trường đại học.

5.3. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp số

Một trong những yếu tố cốt lõi để phát triển nhân lực số bền vững không nằm ở công nghệ hay công cụ, mà chính là văn hóa doanh nghiệp – nơi mà mỗi nhân viên được khuyến khích đổi mới, dám thử nghiệm và chủ động học hỏi cái mới.

Không có văn hóa số, mọi nỗ lực đào tạo hay tuyển dụng đều có nguy cơ bị “nghẽn” vì sự trì trệ từ bên trong.

• Khuyến khích tinh thần đổi mới và “dám thử - dám sai”: Văn hóa số không phải là văn hóa "phải hoàn hảo ngay lần đầu", mà là tinh thần “thử nhanh – sai sớm – học nhanh”. Doanh nghiệp nên tạo môi trường mà trong đó nhân viên được phép thử nghiệm công cụ mới, phương pháp làm việc mới, và học từ chính những sai lầm nhỏ, thay vì bị phạt hoặc né tránh thay đổi.

• Tạo sân chơi công nghệ nội bộ: Tổ chức các buổi chia sẻ định kỳ về công cụ AI mới, mini hackathon nội bộ, hoặc cuộc thi “ứng dụng công nghệ vào cải tiến quy trình”. Đây là cách hiệu quả để nhân viên tự khám phá và truyền cảm hứng cho nhau mà không cần gò ép.

• KPI hóa việc ứng dụng công nghệ vào công việc hàng ngày: Việc chuyển đổi số không thể là lời kêu gọi suông. Doanh nghiệp cần lồng ghép chỉ tiêu ứng dụng công nghệ vào quy trình làm việc, báo cáo, sáng tạo nội dung, phân tích dữ liệu... vào KPI cá nhân hoặc nhóm. 

• Từ lãnh đạo đến nhân viên đều phải “số hóa”: Một văn hóa chỉ hiệu quả khi người đứng đầu làm gương. CEO, quản lý cấp trung nên sử dụng công cụ số trong họp, ra quyết định, quản trị đội nhóm... để tạo ra sự đồng bộ và niềm tin cho toàn tổ chức.

5.4. Gắn kỹ năng số vào lộ trình phát triển nghề nghiệp

Để việc phát triển nhân lực số không chỉ dừng lại ở đào tạo ngắn hạn, doanh nghiệp cần chủ động lồng ghép kỹ năng số vào lộ trình phát triển nghề nghiệp của từng cá nhân. Việc này không chỉ giúp duy trì động lực học tập liên tục cho nhân viên mà còn tạo ra một “hệ sinh thái phát triển” thực sự bền vững trong tổ chức.

Doanh nghiệp có thể xây dựng khung năng lực số riêng cho từng vị trí, đồng thời tổ chức đánh giá định kỳ dựa trên các tiêu chí như: mức độ sử dụng công cụ số trong công việc, khả năng khai thác AI để tối ưu hiệu suất, kỹ năng phân tích dữ liệu, và tinh thần đổi mới sáng tạo.

Từ kết quả đánh giá, doanh nghiệp nên đưa kỹ năng số vào hệ thống tiêu chí thăng tiến, xét lương thưởng. Những cá nhân chủ động ứng dụng công nghệ để cải tiến quy trình, tạo ra kết quả rõ rệt hoặc hỗ trợ đồng nghiệp chuyển đổi cũng cần được ghi nhận và vinh danh. 

Ngoài ra, doanh nghiệp có thể thiết kế lộ trình nghề nghiệp cá nhân hóa gắn liền với trình độ công nghệ, giúp nhân viên định hướng rõ ràng tương lai nghề nghiệp và giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài bằng sự phát triển thực chất, không chỉ bằng đãi ngộ tài chính.

6. Chiến lược phát triển nguồn nhân lực số làm chủ AI

Chuyển đổi số không chỉ là việc đầu tư công nghệ mà còn là hành trình tái cấu trúc lại đội ngũ con người để thích nghi với cách làm việc mới. Trong kỷ nguyên mà AI đang định hình lại mọi ngành nghề, doanh nghiệp muốn phát triển bền vững bắt buộc phải xây dựng chiến lược nhân sự gắn liền với công nghệ, trong đó nhân lực số có năng lực AI sẽ là lực lượng nòng cốt. 

Dưới đây là những chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp định hình và triển khai hiệu quả chiến lược phát triển nhân lực số có năng lực AI:

6.1. Định vị chiến lược AI trong chiến lược nhân sự tổng thể

Doanh nghiệp cần nhìn nhận AI không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà là trụ cột trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực tương lai. Thay vì đào tạo riêng lẻ, hãy tích hợp mục tiêu ứng dụng AI vào toàn bộ chính sách quản trị con người: từ tuyển dụng, đào tạo đến đánh giá và thăng tiến.

• Thiết lập mục tiêu cụ thể theo phòng ban: ví dụ bộ phận marketing cần sử dụng thành thạo AI tạo nội dung (Jasper, ChatGPT); bộ phận sales cần dùng AI phân tích dữ liệu khách hàng (CRM AI).

• Đưa ra chuẩn tối thiểu: mỗi nhân sự phải nắm được ít nhất một kỹ năng ứng dụng AI vào công việc trong vòng 12 tháng.

• Chính sách hóa tầm nhìn AI trong nhân sự: đưa AI vào các chỉ tiêu chiến lược của bộ phận HR, L&D (Learning & Development).

6.2. Kết hợp giữa đào tạo nội bộ và hợp tác với các tổ chức công nghệ

Không doanh nghiệp nào có thể tự làm tất cả. Do đó,  doanh nghiệp có thể triển khai một trong hai hướng đào tạo sau:

• Đào tạo nội bộ theo đặc thù công việc: xây dựng tài liệu hướng dẫn ứng dụng AI vào từng vị trí cụ thể, ví dụ:

• Sử dụng ChatGPT để viết content, lên ý tưởng cho chiến dịch marketing…. 

• Ứng dụng Canva AI để tạo hình ảnh, thiết kế banner quảng cáo

• Sử dụng Notion AI để quản lý dự án. 

• Tìm các trung tâm đào tạo về AI: FUNiX, Trường doanh nhân HBR, FPT, TAKI Academy... để tổ chức các khóa học bài bản, chuyên sâu, luôn cập nhật công nghệ mới nhất.

• Tổ chức các lớp học ngắn hạn theo chủ đề cụ thể. Ví dụ: “Ứng dụng AI trong marketing”

• Cấp chứng chỉ AI cho nhân viên sau khóa học

• Mời chuyên gia AI đến chia sẻ tại doanh nghiệp

• Đầu tư cho nhân sự các quản lý cấp cao tham gia các khóa học về AI

6.3. Triển khai các chương trình “reskill” và “upskill” liên tục

Việc nâng cấp kỹ năng cho nhân sự đặc biệt là năng lực sử dụng và ứng dụng AI  không thể triển khai một cách rời rạc hay theo phong trào. Doanh nghiệp cần thiết kế một lộ trình học tập bài bản, theo từng giai đoạn chuyển đổi số, giúp nhân sự phát triển bền vững, có định hướng và phù hợp với nhu cầu thực tế công việc.

• Giai đoạn 1 – Làm quen (1–3 tháng): Đào tạo cơ bản về AI, giới thiệu các công cụ AI đơn giản, tổ chức mini workshop.

• Giai đoạn 2 – Ứng dụng thực tế (3–6 tháng): Giao nhiệm vụ ứng dụng AI vào công việc thật, có mentor hỗ trợ.

• Giai đoạn 3 – Tối ưu và nâng cao (6–12 tháng): Phát hiện cá nhân có tiềm năng, xây dựng đội ngũ “AI Champion” nội bộ.

Đồng thời, xây dựng KPI đo lường cụ thể, ví dụ:

• Tỷ lệ nhân viên sử dụng AI trong công việc > 70%

• Số giờ học AI/người/tháng

• Tỷ lệ dự án có yếu tố AI hỗ trợ

6.4. Tạo môi trường học tập chủ động 

Một trong những cách hiệu quả nhất để biến lý thuyết thành kỹ năng là học qua trải nghiệm thực tiễn. Doanh nghiệp cần:

• Khuyến khích học tập chủ động: cho phép nhân viên lựa chọn lộ trình học theo nhu cầu (học qua Coursera, Udemy, YouTube AI...)

• Áp dụng mô hình học qua dự án (Project-based learning):

• Tổ chức "AI Hackathon nội bộ" – nơi nhân viên đưa ra ý tưởng và giải quyết vấn đề bằng công cụ AI

• Tổ chức “Thử thách AI tuần” – như: “Ứng dụng ChatGPT để viết kịch bản bán hàng”, “Dùng Midjourney tạo hình ảnh poster trong 1 giờ”

• Chia sẻ và học hỏi chéo: Nhân viên sau khi hoàn thành khóa học hoặc dự án có thể trình bày lại cho nhóm/đội → giúp lan tỏa kiến thức.

Hiểu rõ nhân lực số là gì chính là bước đầu để doanh nghiệp xây dựng một chiến lược phát triển nguồn nhân lực phù hợp với thời đại AI và chuyển đổi số. Nhân lực số không còn là lựa chọn, mà là điều kiện bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn tồn tại và bứt phá. Hãy theo dõi AI FIRST để liên tục cập nhật kiến thức mới nhất về nhân lực số, AI và các giải pháp công nghệ giúp doanh nghiệp chuyển mình hiệu quả!